انواع اسکار و روش های درمان آنها

همه ما در طول زندگی خود تجربیاتی داریم که به پوستمان آسیب می رسد و زخم های ناخواسته ای را به جای می گذارد؛ هر گونه سوختگی، جراحت، جراحی یا آسیب های دیگر می تواند باعث ایجاد اسکار شود. چگونگی ایجاد اسکار در انواع پوست به عوامل متعددی بستگی دارد: عمق و اندازه زخم، وراثت، سن و حتی جنسیت و قومیت.

از آنجایی که نسبت به بافت طبیعی پوست شکننده تر است، بافت اسکار بیشتر مستعد آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید می باشد، ویژگی های دیگر این بافت این است که غدد عرق و فولیکول های مو پس از بهبود زخم دوباره رشد نمی کنند. اگر اسکارهای شما بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد، می توانید با تماس با پزشکان متخصص پوست، در مورد تکنیک های درمان اسکار که توسط آنها ارائه می شود، اطلاعات بیشتری کسب کنید.

چه چیزی باعث ایجاد اسکار می شود؟

هنگامی که لایه بافت همبند زیر اپیدرم آسیب می بیند، بدن با ایجاد نوارهای فیبری کلاژن به بستن زخم پاسخ می دهد، این فیبرهای کلاژن به دلیل قوی تر بودن و بافتی متفاوت نسبت به پوست اطرافشان با پوست معمولی تفاوت دارند. در برخی موارد، این تفاوت حداقل است، زیرا بسیاری از اسکارها به تدریج با گذشت زمان محو می شوند، آنها ممکن است صاف و رنگ پریده شوند و به راحتی بتوان آنها را نادیده گرفت یا با مواد آرایشی پنهان کرد. اما  در برخی موارد، اسکارها می توانند با تغییر رنگ، برآمدگی، حفره دار شدن یا حتی فرورفتگی نمای قابل توجهی ارائه کنند.

اسکارهای برجسته که به نام اسکارهای کلوئیدی یا هیپرتروفیک شناخته می شوند، زمانی ایجاد می شوند که در طول بهبودی کلاژن سازی پوست بیش از حد باشد، اسکارهای حفره دار می توانند به دلیل از بین رفتن بافت عضلانی یا چربی زیر پوست به دلیل آسیب ایجاد شوند.

انواع مختلف اسکارها

بافت اسکار از کلاژن، همان پروتئین موجود در پوست طبیعی تشکیل شده است، با این حال از نظر ظاهری با پوست سالم متفاوت است، زیرا الیاف کلاژن در بافت اسکار به شکل یک الگوی دوخت متقاطع شکل می گیرد و یک الگوی بافته شده بیشتر آن را مشخص می کند. شایع ترین انواع اسکار عبارتند از:

•     اسکارهای هیپرتروفیک: این اسکارها از تولید کلاژن بیش از حد بدن به شکل برجستگی های قرمز در ناحیه اسکار ناشی می شوند، شکل آنها معمولاً یک یا دو ماه پس از بهبود زخم ایجاد می شود.

•     اسکارهای کلوئیدی: نوعی اسکار هیپرتروفیک که همیشه در اثر زخم ایجاد نمی شود، این اسکارها نه تنها به صورت برجستگی های قرمز روی پوست ظاهر می شوند، بلکه می توانند فراتر از محل زخم اصلی گسترش یابند و با گذشت زمان از اندازه آنها کاسته نمی شود.

•     اسکارهای انقباضی: این اسکارها اغلب با سوختگی همراه هستند، پوست را سفت می کنند که می تواند توانایی حرکت فرد را مختل کند؛ اسکارهای انقباضی ممکن است عمیق تر شوند و بر عضلات و اعصاب تأثیر بگذارند.

•     اسکار آتروفیک: این نوع اسکار عموماً نتیجه از دست دادن ماهیچه یا چربی از بدن است که باعث فرورفتگی پوست می شود، اسکار آکنه یا اسکار جراحی نمونه هایی از این موارد هستند.

•     ترک های پوستی: این ترک ها ناشی از افزایش یا کاهش سریع وزن، در نتیجه بارداری یا جهش رشد هستند، این ترک ها نیز بیشتر از یک موضوع پزشکی یک نگرانی زیبایی هستند.

•     اسکارهای آکنه: هر نوع آکنه ای می تواند جای زخم را به جای بگذارد، که می تواند کم عمق یا عمیق باشد. بر اساس مطالعات بسیاری ثابت شده میکرونیدلینگ برای از بین بردن جای جوش موثر است، اما برای اثر بخشی نیاز به زمان و ترمیم این روش می باشد.

آیا می توان از ایجاد اسکار جلوگیری کرد؟

همه زخم ها اسکار ایجاد نمی کنند، به خصوص اگر فقط یک خراش ساده باشند؛ با این حال زخم عمیق تر، به خصوص اگر بهبودی پوست شما بیشتر طول بکشد، احتمال تشکیل بافت اسکار را افزایش می دهد. به طور کلی، هر چه زمان ترمیم پوست شما بیشتر باشد، احتمال ایجاد اسکار در محل آسیب بیشتر است. پس از جراحت یا عمل جراحی، مراقبت مناسب از زخم برای جلوگیری از تشکیل بافت اسکار برجسته، تیره یا ناهموار حیاتی است. پس از ایجاد یک زخم عمیق، ضروری است که فورا به پزشک مراجعه کنید و از بسته شدن سریع زخم اطمینان حاصل کنید؛ اقدامات پیشگیری از اسکار زمانی موثرتر است که زخم هنوز تازه باشد.

بهترین روش های درمان اسکار چیست؟

چندین روش درمانی و جوانسازی پوست می توانند اسکار را کوچکتر کرده یا کمتر به چشم بیاورند، پزشک ممکن است یک درمان یا ترکیبی از چند درمان را برای رفع جای زخم توصیه کند. درمان اسکار به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

•     نوع، اندازه و محل اسکار

•     این که آیا جای زخم برای شما درد ایجاد می کند یا بر توانایی شما برای حرکت تأثیر می گذارد.

•     سن شما و مدت زمان ایجاد زخم

درمان هایی وجود دارند که می توانند اندازه یا ظاهر اسکار را کاهش دهند، اما جای زخم هرگز به طور کامل از بین نمی رود؛ انجام برخی از درمان ها در دوره بهبود زخم از ایجاد اسکار جلوگیری می کنند. گزینه های مختلفی وجود دارد که می توانید برای درمان جای زخم در نظر بگیرید که برخی ممکن است موثرتر از بقیه باشند؛ رایج ترین آنها عبارتند از:

1-      محلول های بدون نسخه: این محصولات که می توانند کرم ها، پمادها یا ژل های تجویزی باشند، ممکن است اسکارهای ناشی از برش های جراحی یا سایر جراحات و زخم ها را کاهش دهند. اگر اسکارهای شما حساس هستند و باعث خارش یا کورتیکواستروئید می شوند، گزینه های درمانی می تواند شامل کرم های آنتی هیستامین باشد، همچنین ورقه های ژل سیلیکونی می توانند از اسکار آکنه جلوگیری کنند.

2-      جراحی: گزینه های زیادی در این دسته وجود دارد که شامل پیوند پوست و جراحی برداشتن اسکار می شود.

3-      درم ابریژن یا لایه برداری پوست : لایه برداری از جای زخم در پوست اغلب می تواند ظاهر آن را کمرنگ کند، با این حال در طول مشاوره خود با پزشک متخصص، می توانید در مورد اینکه آیا این نوع روش می تواند به شما کمک کند یا خیر صحبت کنید.

4-      تزریق: در مواردی که اسکارهای بیرون زده مانند اسکارهای هیپرتروفیک یا کلوئید ایجاد شده، تزریق استروئید به صورت مستقیم در جای اسکار می تواند جای زخم را صاف کند یا اندازه آن را کاهش دهد. این تزریق ها می توانند یک درمان مستقل یا در ترکیب با سایر روش های درمانی باشند تا جای زخم ها را حذف کرده و خارش و درد را کاهش دهد.

5-      تزریق پرکننده ها: در حالی که پرکننده ها دائمی نیستند، می توانند کلاژن طبیعی را وارد اسکار آتروفیک کنند. ممکن است لازم باشد این روش را هر چند ماه یکبار تکرار کنید تا نتایج دلخواه خود را حفظ کنید.

6-      درمان های لیزری: چندین نوع درمان با لیزر و نور می توانند جای زخم ها (از جمله اسکار آکنه) را کمتر به چشم بیاورند از جمله لیزر ار اف فرکشنال. لیزر درمانی از طول موج خاصی از نور برای ایجاد یک عمل خاص در پوست استفاده می کند، این درمان ها پوست را تشویق به شروع بازسازی می کند.