آیا بوتاکس سرطان زا است؟

بوتاکس داروییست که با تزریق به هر ناحیه، عضلات را ضعیف یا فلج می کند؛ در دوزهای کم می تواند چین و چروک پوست را کاهش دهد و کاربردهای درمانی بوتاکس نیز در برخی از شرایط پزشکی ثابت شده است. بوتاکس که توسط FDA (سازمان غذا و دارو) تایید شده، هنگامی که به ماهیچه ها تزریق می شود، با مسدود کردن آزاد شدن استیل کولین، انتقال دهنده عصبی که سیگنال انقباض عضلانی را نشان می دهد، باعث فلج موقت می شود.

شایعات بسیاری درمورد ایمن بودن بوتاکس وجود دارد که مهمترینشان این است که: آیا بوتاکس سرطان زا است؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا به جزئیات بیشتری در خصوص بوتاکس نیاز داریم.

بوتاکس چیست؟

بوتاکس پروتئینی است که از سم بوتولینوم ساخته می شود و باکتری کلستریدیوم بوتولینوم آن را تولید می کند، این همان سمی است که باعث بوتولیسم می شود. در واقع بوتاکس یک سم است، اما وقتی پزشکان از آن به درستی و در مقادیر کم استفاده کنند، می تواند فواید بسیاری داشته باشد، هم کاربردهای زیبایی دارد و هم پزشکی. تزریق بوتاکس در درجه اول برای توانایی کاهش ظاهر چین و چروک صورت شناخته شده، اما همچنین برای درمان بیماری هایی مانند اسپاسم گردن، تعریق زیاد (هایپرهیدروز)، اختلالات مثانه بیش فعال و تنبلی چشم استفاده می شود؛ تزریق بوتاکس همچنین ممکن است به جلوگیری از میگرن مزمن کمک کند.

بوتاکس از باکتری C. botulinum گرفته می شود که در بسیاری از محیط های طبیعی از جمله خاک، دریاچه ها، جنگل ها و دستگاه روده ای پستانداران و ماهی ها وجود دارد. باکتری ها و اسپورهای C. botulinum که به طور طبیعی وجود دارند به طور کلی بی ضرر هستند، مشکلات فقط زمانی ایجاد می شوند که اسپورها تغییر شکل داده و جمعیت سلول افزایش یابد. در یک زمان خاص، باکتری ها شروع به تولید سم بوتولینوم می کنند که بسیار خطرناک است؛ برخی دانشمندان تخمین زده اند که 1 گرم از شکل سمی این ماده می تواند 1 میلیون نفر را بکشد و یک کیلوگرم نیز می تواند هر انسانی را بر روی کره زمین از بین ببرد.

آیا تزریق بوتاکس خطرناک است؟

اگرچه تزریق بوتاکس از دهه ها قبل وجود داشته، اما بسیاری از متقاضیان در مورد ایمنی آن و اینکه چگونه این روش باعث کاهش خطوط و چین و چروک می شود، همچنان تردید دارند. تولیدکنندگان انواع بوتاکس را با دوزهای بسیار کمی از سم بوتولینوم می سازند؛ این دارو می تواند به طور موقت عضلات را فلج کند که می تواند به نفع افراد مبتلا به اختلالات مختلف عضلانی یا عصبی باشد. طبق گزارش انجمن جراحی پلاستیک آمریکا بیش از 7 میلیون بیمار تحت درمان با بوتاکس در سال 2017 قرار گرفتند و این آمار همچنان افزایش یافته و احتمالاً تا سال های آینده روند صعودی بیشتری خواهد داشت، زیرا زنان و مردان بیشتری از درمان های زیبایی برای بهبود ظاهر کلی خود استفاده می کنند.

اگرچه در حین انجام تزریق بوتاکس ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید، اما بعد از چند ثانیه کوتاه این احساس از بین می رود؛ سوزن های مورد استفاده در این روش بسیار ریز هستند و تعداد تزریقات به ناحیه تحت درمان بستگی دارد. برای تزریق بوتاکس باید به یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک دارای مجوز مراجعه کنید، اگر تزریقات شما مطابق با استانداردهای FDA انجام نشود یا توسط پزشک بی تجربه تزریق شود، احتمالاً عوارض جانبی آن را تجربه خواهید کرد.

عوارض جانبی تزریق بوتاکس کدامند؟

مانند بسیاری از روش های غیرتهاجمی زیبایی، تزریق بوتاکس نیز عوارض جانبی محدودی دارد که در طول چند روز به سرعت بهبود می یابند، عوارض جانبی تزریق سم بوتولینوم می تواند شامل موارد زیر باشد:

•    کبودی، تورم و درد در محل تزریق

•    علائمی شبیه آنفولانزا

•    سردرد

•    حالت تهوع

•     تب و لرز

•    ضعف یا افتادگی موقت عظله صورت

اگرچه بسیار بعید است که این سم به خارج از ناحیه درمان گسترش یابد، اما ممکن است سم تزریق شده در بدن شما پخش شود. در صورت مشاهده هر یک از عوارض زیر چند ساعت تا چند هفته پس از دریافت بوتاکس بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:

•    ضعف عضلانی

•    مشکلات بینایی

•    مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن

•    مشکلات تنفسی

•    از دست دادن کنترل مثانه

اکثر عوارض جانبی بوتاکس معمولاً موقتی هستند و باید طی چند روز از بین بروند، با این وجود برخی عوارض اساسی بر روی عضلات اطراف نواحی مورد نظر ایجاد می شود و بهبود این عوارض ممکن است چند هفته طول بکشد. پزشکان معمولاً استفاده از بوتاکس را در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی کنند و در افرادی که به پروتئین شیر گاو نیز حساسیت دارند تزریق بوتاکس نباید انجام شود.

آیا بوتاکس سرطان زا است؟

هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم تزریق بوتاکس یا تزریق ژل بر احتمال ابتلا به سرطان تأثیر می گذارند. در حالی که عوامل زیادی وجود دارد که می تواند در ایجاد سرطان ها نقش داشته باشد، خوشبختانه تزریق بوتاکس و فیلر این کار را نمی کند. علاوه بر این، محصولات تزریقی مانند بوتاکس و فیلر به صورت موضعی عمل می کنند، به این معنی که در محل تزریق باقی می مانند و بر سایر قسمت های بدن تأثیر نمی گذارند. با توجه به پژوهش ها و تحقیقات انجام شده طی سالها، تزریق بوتاکس نه تنها باعث هیچگونه بیماری نمی شود بلکه همانطور که گفته شد باعث درمان بسیاری از بیماری ها می شود. آزمایشات حیوانی نشان می دهد که تزریق بوتاکس می تواند به مبارزه با سرطان هم کمک کند؛ این مطالعه که در Science Translational Medicine به چاپ رسیده نشان می دهد که اعصاب بدن به رشد سلول های سرطانی معده کمک می کنند.

همانطور که میدانید سیستم عصبی بدن روی تمامی بافت های بدن تاثیر میگذارد، این عصب ها وارد تومورهای سرطانی می شوند و باعث رشد آنها می شوند. از کار انداختن و قطع این اعصاب می تواند به طور قابل توجهی از رشد تومورها جلوگیری کند، به همین دلیل تزریق بوتاکس نیز می تواند نقش موثری در جلوگیری از رشد سرطان ها داشته باشد. البته این فرضیه در حال تحقیق بوده و هنوز به طور کامل اثبات نشده، اما جواب قطعی که می توان به سوال سرطان زا بودن بوتاکس داد قطعا خیر می باشد.

چرا سرطان زا بودن بوتاکس مطرح شده است؟

برخی افراد معتقدند که چون سم بوتولینوم توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم تولید می شود، باید خطرناک باشد. با این حال مهم است که به یاد داشته باشید که ما هر روز در معرض باکتری ها هستیم، در واقع بدن ما از سلول های باکتریایی بیشتر از سلول های انسانی تشکیل شده است، بنابراین در حالی که درست است که بوتاکس از باکتری می آید، این لزوماً به معنای مضر بودن آن نیست. علاوه بر این، هیچ مدرکی برای تایید این ادعا وجود ندارد که بوتاکس می تواند باعث سرطان شود، تزریق بوتاکس بیش از 20 سال است که به طور ایمن استفاده می شود و تا کنون هیچ گزارشی از عوارض سلامتی طولانی مدت مرتبط با استفاده از بوتاکس وجود ندارد.

هنگامی که بوتاکس به درستی و ایمن توسط یک پزشک تایید شده استفاده شود، هیچ خطری نداشته و فقط باعث ضعف عضلانی در ناحیه ای می شود که در آن تزریق می شود. این کار را با کاهش انقباض عضلات فقط در ناحیه تحت درمان انجام می دهد، در صورت تزریق بوتاکس در دوزهای مناسب، مشکل تنفسی ایجاد نمی کند و بر سیستم عصبی شما تأثیر نمی گذارد.